Zwarte handel verscheen in eigen beheer bij Hermans’ Mandarijnenpers. De eerste druk uit 1965 telt vijf exemplaren. De uitgebreide tweede druk van Zwarte handel, die in 1969 verscheen en waar Hermans tien exemplaren van vervaardigde, is als facsimile overgenomen in de editie.
De tekstgeschiedenis van Zwarte handel biedt een overzicht van alle in het onderzoek gebruikte documentaire primaire bronnen, met bibliografische verwijzingen naar gedrukt materiaal en beschrijvingen van niet-openbaar toegankelijk archiefmateriaal; dit onderdeel bevat bovendien uniek beeldmateriaal uit het archief-Hermans.
De tekstbezorging van Zwarte handel wijkt af van het merendeel van de titels in deel 24 van de Volledige Werken. Zwarte handel en Beertje Bombazijn worden, vanwege de manier waarop tekst en beeld in deze titels onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, in de editie als facsimile weergegeven, er wordt geen tekst geconstitueerd met verwerking van alle wijzigingen en correcties die Hermans in de loop der tijd aanbracht.
Voor een overzicht van de uitbreidingen en wijzigingen voor de tweede druk van Zwarte handel zie ‘De ontstaans- en publicatiegeschiedenis van Zwarte handel (1965)’ op p. 331-333 van de editie.
De hieronder gepresenteerde lijst biedt een beknopt overzicht van alle overgeleverde primaire documentaire bronnen van Zwarte handel die van belang zijn voor de tekstgeschiedenis van het verhaal. Deze zogenaamde ‘overlevering’ bestaat per bron uit drie onderdelen: een gecodeerde aanduiding van de bron (het sigle), een korte beschrijving van de bron met een datering en, indien van toepassing, een verwijzing naar de relevante nummers in de primaire Hermans-bibliografieën Het bibliografische universum van Willem Frederik Hermans van Janssen en Van Stek (verder: JS) of Schrijven is verbluffen van Delvigne en Janssen (verder: DJ).[1] Alle niet openbaar toegankelijke bronnen krijgen een beknopte documentaire beschrijving die direct vanuit de overlevering aanklikbaar is. De bronbeschrijvingen kunnen ook in chronologische volgorde worden geraadpleegd. Deze beschrijvingen geven via een aantal illustratieve voorbeelden aan hoe Hermans zijn teksten in de loop van een groot aantal jaren herzag en gaan ook in op de rol van derden (uitgevers, redacteuren, typografen, zetters, correctoren en lezers) bij dit voortdurende proces van herzien en verbeteren.[2] Aan de beschrijvingen gaat een korte bibliografische typering vooraf: deze bestaat achtereenvolgens uit het sigle, de beknopte beschrijving van de bron, omvang, datering, een verwijzing naar de plaats van herkomst en een eventuele signatuur. Bij bronnenmateriaal uit het archief-Hermans is een afbeelding toegevoegd.
[1] Zie voor een meer uitgebreide toelichting bij de Overlevering de Inleiding bij de Tekstgeschiedenis van de roman Conserve (Volledige Werken Deel 1).
[2] Uit het archiefonderzoek voor de tekstconstitutie blijkt dat Hermans incidenteel ook wijzigingen aanbracht in teksten die in een bloemlezing werden opgenomen. Ook die krijgen een aparte bronbeschrijving. Primaire bronnen zonder inhoudelijke correcties, die wel zijn opgenomen in Het bibliografische universum, krijgen geen aparte beschrijving.
verwijst naar een afbeelding afkomstig uit het archief-Hermans/collectie Frans A. Janssen
| D1 | Eerste druk van zwarte handel | (1965) | (JS 451) | |
| D2 | Tweede druk van Zwarte handel | (1969) | (JS 452) |
Van Zwarte handel zijn in archief-Hermans geen primaire documentaire bronnen overgeleverd.
De tekstbezorging van Zwarte handel wijkt af van het merendeel van de titels in deel 24 van de Volledige Werken. Zwarte handel en Beertje Bombazijn worden, vanwege de manier waarop tekst en beeld in deze titels onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, in de editie als facsimile weergegeven, er wordt geen tekst geconstitueerd met verwerking van alle wijzigingen en correcties die Hermans in de loop der tijd aanbracht.
Deel via Facebook
Deel via Twitter